Maalesef ki aynı insanlarda olduğu gibi köpeklerin de belirli bir yaştan sonra bilişsel farkındalıklarında sorunlar oluşabilmektedir. Hayatın akışı içerisinde normal olan bu durum köpeklerde yaşlılık bunaması olarak adlandırılmaktadır. Bunamanın başlangıcını erkenden idrar ederseniz en azından onun yaşam kalitesinin azalmaması konusunda çeşitli önlemler alabilirsiniz. İnsanlarda olduğu gibi burada birçok fonksiyonu kontrol eden beynin artık çalışma ve yenileme hızının düşmesi en etken noktadır. Bilişsel ve davranışsal kapasitesi azalan bu kısmın vücut üzerindeki kontrolü azalarak evcil dostunuzun çok da beklemediğiniz davranışlar sergilemesine bu süreçle birlikte şahit olabileceksiniz.
Köpeklerde Yaşlılığa Bağlı Bunama
Bunama ya da bunaklık biz insanlarda olduğu gibi köpeklerin doğasında da çok sık görülen bir durumdur. Yaşlılığa bağlı fiziksel hareketlerin azalması ve zayıflaması gibi beyin işlevlerinin de azalması itibariyle yaşanabilmektedir. Geçici ya da kalıcı hafıza kaybı ve beyin hareketlerinin düzensizliğine bağlı tüm olumsuzluklar bunamanın oluşumunda etkilidir. İnsanlarda Alzheimer olarak da çok sık karşılaştığımız bu durumun karşısında dostunuzun davranışlarının değişmesi ve anlam veremediğiniz saçma hareketlerde bulunmasına karşı hazırlıklı olmanız önemlidir.
Köpeklerde Bunama Başlangıcı ve Belirtileri
Köpeklerin ırkına ve yaşadığı ortamın da etkisine bağlı olarak 7-10 yaş aralığı yaşlılık evresine giriştir. Mini ırk köpekler daha geç yaşlanırken büyük ırk köpeklerde bunun belirtileri daha çabuk görülebilir. Bunamanın en temel belirtileri işitme ve görme konusunda yaşanan sorunlardır. Koku alma konusunda çok sık problem yaşamasalar da duyu organlarında bir performans düşüklüğü yaşlılığında etkisiyle kaçınılmazdır.
Bunamanın biraz daha ileri seviyesinde ise bilişsel algoritma zarar görmeye başlar. Mantıklı hareketler yapan dostlarımızın git gide anlamsız davranışlar sergilediği görülür. Öğrendiği komutları unutması, zaman ayırt etmeksizin havlaması ve hatta beslenme dengesinin bozulmasına sıkça şahit olabilirsiniz. Görme konusunda yaşadığı sıkıntılar yönünü bulmasında sorun yaşamasına yol açacaktır. Çevresindeki olaylara ve 5 duyu organında zayıflık yaşayacak olan köpeklerde en sık karşılaşılan bunama belirtileri şu şekildedir.
- Karakteristik özelliklerinde değişim
- Beslenmesinde düzensizlik ve iştahında azalma
- Kaygılı hareketler
- Bilinç (hafıza) kaybı
- Fiziksel hareketlerinde kısıtlanma
- Bildiği komutları anımsayamama
- Tanıdığı kişileri ve evin diğer bireylerini unutma
- Çevre algısının bozulması
- Günün her saati havlama
Bu tip belirtiler çok yavaşça gelişim siz farkında varmadan gözle görülür şekilde belli olabilir. Bazı köpekler zaten içlerine kapanık olduğundan dolayı kolayca anlaşılmasa da yaşlılık evresine giren köpeklerde bu duruma karşı hazırlık olmanız gerekmektedir. Yaşlanmaya engel olamazsınız. Bunu yavaşlatamazsınız da fakat yaşam kalitesini artırabilecek ve olabildiğinde sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlayabilecek olan sizlersiniz. Düzenli ve kaliteli beslenmesi oldukça önemlidir. Bunun yanında bunama sürecini yavaşlatmak hem zihnen hem de bedenen sağlıklı kalmasını sağlamak adına egzersiz ve gezintileri yıllar boyu aksatmadan rutin haline getirmeniz önemlidir. Periyodik veteriner kontrolleri ve aşılarını yavru ya da yetişkin ne zaman olursa olsun aksatmadan yaptırmanızı tavsiye ederiz.