Şu an bizim hayatımızda önemli yeri olan kedilerin, geçmiş çağlarda da insanların yaşantılarında önemli bir yeri olmuştur. Özellikle Antik Mısır döneminde onlara yüklenen misyon, dini ve mitolojik kavramlar nedeniyle, yasalarla korunmuş, öldüklerinden sonra arkalarından yas bile tutulmuştur.
Kedilerin İlk Evcilleşme Evreleri
Yapılan araştırmalar neticesinde, kediler insanların ortamına yerleşmelerinin ana sebebi orada bulunan besin kaynakları düşünülüyor. Oradaki yiyecek fazlalığını fark eden kediler, avlanma teknikleri ve sevimliliklerini kullanarak, insanlara yakınlaşmaya başlıyor. Bu bolluk içerisinde artan sıçan ve haşereler ile insanlarla arasındaki bağı kurmaya başlıyor. Tahmini olarak 6500-7000 yıl önce, Antik Mısır ve çevresinde evcilleştirilmenin adımları atılmış olarak düşünülüyor.
Antik Mısırlılar tarafından evcilleştirilen ve beslenen kedinin doğal beneklere sahip, alnında şekil olan ve Afrika yaban kedilerinin alt türlerinden biri olduğu düşünülüyor. O zaman ki hayatın birçok kısmında aktif rol oynamaktalardı. Avcılıkta halka yardım eden kediler, salgın hastalıkların kontrol için, sıçan, akrep, yılan gibi hayvanları da ortadan kaldırmaktaydı. Bu onlara karşı gösterilen sevgi ve kutsallığı oldukça artırdı. Gösterdikleri bu korumacı hareketler onları, Tanrıçalarla özdeşleştirip, aynı şekilde tasvir etmelerine dahi sebep oldu. Onları hastalıktan koruyan, karınlarını doyurmak için avlanırken yardım eden, tarlalarını koruyan ve sevgi dolu olmaları, yetiştirilmeleri, beslenmeleri, korunmaları ve hatta krallık dışına çıkmalarının yasaklanmasını da beraberinde getirmiştir.
Kediler, Antik Mısırlılar tarafından eğlence ve neşenin getirici olan kedi kafalı Tanrıça Bastet ile özdeşleştirmişlerdir. Ev içerisindeki kedi miyavladıkça onun neşe ve bereket getirdiğini düşünmüşlerdir. Doğurganlık, koruma, yağmur, şifa verme, müzik ve eğlence ile bilinen Bastet’in kedi olarak yaşantısına devam ettiğine inanılmıştır. Yeteneğine, güzelliğine ve gizemine duyulan korkuyla karışık bir ilişkilendirmeydi. Erkeklerden çok kadınlara yakın olan kediler daha çok dişiliğin simgesiydi.
İleri ki süreçte ölen kedileriyle tekrar beraber olmak isteyen insanlar onları mumyalamıştır. Sahipleri yas tutmak adına kaşlarını tıraşlamışlardır. Yapılan birçok kazıda kedi heykelleri ve mumyaları bulunmuştur. Günümüzde gördüğü ilgiyi bundan yüzyıllar önce de değişik krallık ve imparatorluk tarafından görmüşlerdir. Birçok kültür içerisinde en yüksek mertebe ve değeri Antik Mısırlılar vermişlerdir.
Antik Mısırda Kediler Neden Kutsaldı?
Kedilere tanrı olarak taptıkları düşüncesi biraz yanlıştır. Onlara ilahi anlam yüklemeleri neticesinde duydukları hayranlık ve yaşamlarındaki sorunları çözmesi neticesinde kutsal bir varlık olduğuna inanılmıştır. Yavrularına karşı oldukça duygusal olmaları, yaşadıkları bölgeyi korumaları, Tanrı ya da Tanrıçaların dünyadaki yansımaları olarak düşünülüp, gerekli değeri vermişlerdir. Altın kaplı kedi heykelleri, mumyalanmış kediler ve 6000 yıl öncesine ait kedi mezarları ile bunun ne kadar gerçekçi olduğu görülebilir.